||Sundarakanda ||

|| Sarga 14||(Slokas in Gujarati )

Sloka Text in Telugu , Kannada, Gujarati, Devanagari, English

हरिः ओम्

સુન્દરકાણ્ડ્
અથ ચતુર્દશસ્સર્ગઃ

સ મુહૂર્તમિવ ધ્યાત્વા મનસા ચાધિગમ્યતામ્|
અવપ્લુતો મહાતેજાઃ પ્રાકારં તસ્ય વેશ્મનઃ||1||

સતુ સંહૃષ્ટ સર્વાઙ્ગઃ પ્રાકારસ્થો મહાકપિઃ|
પુષ્પિતાગ્રાન્ વસન્તાદૌ દદર્શ વિવિધાન્ દ્રુમાન્||2||

સાલાન્ અશોકાન્ ભવ્યાંશ્ચ ચંપકાંશ્ચ સુપુષ્પિતાન્|
ઉદ્દાલકાન્ નાગવૃક્ષાં શ્ચૂતાન્કપિમુખાનપિ||3||

અથામ્રવણ સંચ્ચન્નાં લતાશતસમાવૃતામ્|
જ્યામુક્ત ઇવ નારાચઃ પુપ્લુવે વૃક્ષવાટિકામ્||4||

સપ્રવિશ્ય વિચિત્રાં તાં વિહગૈરભિનાદિતામ્|
રાજતૈઃ કાઞ્ચનૈશ્ચૈવ પાદપૈઃ સર્વતો વૃતામ્||5||

વિહગૈર્મૃગસંઘૈશ્ચ વિચિત્રાં ચિત્રકાનનામ્|
ઉદિતાદિત્ય સંકાશાં દદર્શ હનુમાન્ કપિઃ||6||

વૃતાં નાનાવિધૈર્વૃક્ષૈઃ પુષ્પોપગફલોપગૈઃ|
કોકિલૈઃ ભૃઙ્ગરાજૈશ્ચ મત્તૈર્નિત્ય નિષેવિતામ્||7||

પ્રહૃષ્ટ મનુજે કાલે મૃગપક્ષિ સમાકુલે|
મત્તબર્હિણસંઘુષ્ટાં નાનાદ્વિજાગણાયુતામ્||8||

માર્ગમાણો વરારોહાં રાજપુત્રીં અનિંદિતામ્|
સુખપ્રસુપ્તાન્ વિહગાન્ બોધયામાસ વાનરઃ||9||

ઉત્પતત્ભિઃ દ્વિજગણૈઃ પક્ષૈઃ સાલાઃ સમાહતાઃ|
અનેક વર્ણા વિવિધા મુમુચુઃ પુષ્પવૃષ્ટયઃ||10||

પુષ્પાવકીર્ણઃ શુશુભે હનુમાન્ મારુતાત્મજઃ|
અશોકવનિકા મધ્યે યથા પુષ્પમયો ગિરિઃ||11||

દિશઃ સર્વાઃ પ્રધાવંતં વૃક્ષ ષણ્ડગતં કપિમ્|
દૃષ્ટ્વા સર્વાણિ ભૂતાનિ વસન્ત ઇતિ મેનિરે||12||

વૃક્ષેભ્યઃ પતિતૈ પુષ્પૈઃ અવકીર્ણા પૃથગ્વિધૈઃ|
રરાજ વસુધા તત્ર પ્રમદેવ વિભૂષિતા||13||

તરસ્વિના તે તરવસ્તરસાભિ પ્રકમ્પિતાઃ|
કુસુમાનિ વિચિત્રાણિ સસૃજુઃ કપિના તદા||14||

નિર્દૂત પત્રશિખરાઃ શીર્ણપુષ્પફલાદ્રુમાઃ|
નિક્ષિપ્ત વસ્ત્રાભરણા ધૂર્ત ઇવ પરાજિતઃ||15||

હનુમતા વેગવતા કમ્પિતાસ્તે નગોત્તમાઃ|
પુષ્પપર્ણ ફલાન્યાસુ મુમુચુઃ પુષ્પશાલિનઃ||16||

વિહઙ્ગ સંઘૈર્હીનાસ્તે સ્કન્ધમાત્રાશ્રયા દ્રુમાઃ|
બભૂવુરગમાઃ સર્વે મારુતેનેવ નિર્થુતાઃ||17||

નિર્ધૂત કેશી યુવતિ ર્યથા મૃદિત વર્ણિકા|
નિષ્પીતશુભ દન્તોષ્ઠી નખૈર્દન્તૈશ્ચ વિક્ષતા ||18||

તથા લાંઙ્ગૂલહસ્તૈશ્ચ ચરણાભ્યાંચ મર્દિતા|
બભૂવાશોકવનિકા પ્રભગ્નવરપાદપા||19||

મહાલતાનાં દામાનિ વ્યથમત્તરસા કપિઃ|
યથા પ્રાવૃષિ વિન્ધ્યસ્ય મેઘજાલાનિ મારુતઃ||20||

સ તત્ર મણિ ભૂમીશ્ચ રાજતીશ્ચ મનોરમાઃ|
તથાકાઞ્ચન ભૂમીશ્ચ દદર્શ વિચરન્ કપિઃ|| 21||

વાપીશ્ચ વિવિધાકારાઃ પૂર્ણાઃ પરમવારિણા|
મહાર્હૈઃ મણિસોપાનૈઃ ઉપપન્નાસ્તતસ્તતઃ||22||

મુક્તાપ્રવાળસિકતાઃ સ્પાટિકાન્તર કુટ્ટિમાઃ |
કાઞ્ચનૈસ્તરુભિશ્ચિત્રૈઃ તીરજૈરુપશોભિતાઃ||23||

પુલ્લપદ્મોત્પલવનાઃ ચક્રવાકોપકૂજિતાઃ|
નત્યૂહરુત સંઘૂષ્ટા હંસસારસનાદિતાઃ||24||

દીર્ઘાભિર્દ્રુમયુક્તાભિઃ સરિદ્ભિશ્ચ સમંતતઃ|
અમૃતોપમ તોયાભિઃ શિવાભિરુપસંસ્કૃતાઃ||25|

લતાશતૈરવતતાઃ સન્તાન કુસુમાવૃતાઃ|
નાનાગુલ્માવૃતઘનાઃ કરવીર કૃતાન્તરાઃ||26||

તતોઽમ્બુધર સંકાશં પ્રવૃદ્ધ શિખરં ગિરિમ્|
વિચિત્રકૂટં કૂટૈશ્ચ સર્વતઃ પરિવારિતમ્||27||

શિલાગૃહૈરવતતં નાનાવૃક્ષૈઃ સમાવૃતમ્|
દદર્શ હરિશાર્દૂલો રમ્યં જગતિ પર્વતમ્||28||

દદર્શ ચ નગાત્તસ્માન્ નદીં નિપતિતાં કપિઃ|
અઙ્કાદિવ સમુત્સત્ય પ્રિયસ્ય પતિતાં પ્રિયામ્||29||

જલે નિપતિતાગ્રૈશ્ચ પાદપૈરુપશોભિતામ્|
વાર્યમાણામિવ ક્રુદ્ધાં પ્રમદાં પ્રિય બન્ધુભિઃ||30||

પુનરાવૃત્તતોયાં ચ દદર્શ સ મહાકપિઃ|
પ્રપન્નામિવ કાન્તસ્ય કાન્તાં પુનુરુપસ્થિતામ્||31||

તસ્યાઽદૂરાત્ સપદ્મિન્યો નાનાદ્વિજગણાયુતાઃ|
દદર્શ હરિશાર્દૂલો હનુમાન્ મારુતાત્મજઃ||32||

કૃત્રિમાં દીર્ઘિકાં ચાપિ પૂર્ણાં શીતેન વારિણા|
મણિપ્રવર સોપાનાં મુક્તાસિકતશોભિતામ્||33||

વિવિધૈર્મૃગસંઘૈશ્ચ વિચિત્રાં ચિત્રકાનનામ્|
પ્રાસાદૈઃ સુમહદ્ભિશ્ચ નિર્મિતૈર્વિશ્વકર્મણા||34||

કાનનૈઃ કૃતિમૈશ્ચાપિ પર્વત સમલંકૃતામ્|
યે કેચિત્ પાદપા સ્તત્ર પુષ્પોપગપલોપમાઃ||35||

સચ્ચત્રાઃ સવિતર્દીકાઃ સર્વે સૌવર્ણવેદિકાઃ|
લતાપ્રતાનૈર્બહુભિઃ પર્ણૈશ્ચ બહુભિર્વૃતામ્||36||

કાઞ્ચનીં શિંશુપામેકામ્ દદર્શ હરિયૂધપઃ|
વૃતાં હેમમયીભિસ્તુ વેદિકાભિઃ સમંતતઃ||37||

સોઽપશ્યત્ ભૂમિભાગાંશ્ચ ગર્તપ્રસ્રવણાનિ ચ|
સુવર્ણવૃક્ષાન્ અપરાન્ દદર્શ શિખિસન્નિભાન્ ||38 ||

તેષાં દ્રુમાણાં પ્રભયા મેરો રિવ દિવાકરઃ|
અમન્યત તદા વીરઃ કાઞ્ચનોઽસ્મીતિ વાનરઃ||39||

તાં કાઞ્ચનૈસ્તરુગણૈઃ મારુતેન ચ વીજિતામ્|
કિંકિણીશતનિર્ઘોષામ્ દૃષ્ટ્વા વિસ્મય માગમત્||40||

સ પુષ્પિતાગ્રાં રુચિરાં તરુણાઙ્કુર પલ્લવામ્|
તા મારુહ્ય મહાબાહુઃ શિંશુપાં પર્ણસંવૃતામ્||41||

ઇતો દ્રક્ષ્યામિ વૈદેહીં રામદર્શનલાલસામ્|
ઇતશ્ચેતશ્ચ દુઃખાર્તાં સંપતન્તીં યદૃછ્છયા||42||

અશોકવનિકા ચેયં દૃઢં રમ્યા દુરાત્મનઃ|
ચમ્પકૈઃ ચન્દ નૈશ્ચાપિ વકુળૈશ્ચ વિભૂષિતા||43||

ઇયં ચ નળીની રમ્યા દ્વિજસંઘનિષેવિતા|
ઇમાં સા રામમહિષી નૂનમેષ્યતિ જાનકી||44||

સા રામા રામમહિષી રાઘવસ્ય પ્રિયા સતી|
વનસંચાર કુશલા નૂનમેષ્યતિ જાનકી||45||'

અથવા મૃગશાબાક્ષી વનસ્યાસ્ય વિચક્ષણા|
વનમેષ્યતિ સા‌ર્યેહ રામચિ‍ન્તાનુકર્શિતા||46||

રામશોકાભિ સંતપ્તા સા દેવી વામલોચના|
વનવાસે રતા નિત્યમ્ એષ્યતે વનચારિણી||47||

વને ચરાણાં સતતં નૂનં સ્પૃહયતે પુરા|
રામસ્ય દયિતા ભાર્યા જનકસ્ય સુતા સતી||48||

સન્ધ્યાકાલમનાઃ શ્યામા ધ્રુવ મેષ્યતિ જાનકી|
નદીં ચેમાં શિવજલાં સન્ધ્યાર્થે વરવર્ણિની||49||
]
તસ્યાશ્ચાનુરૂપેયં અશોકવનિકા શુભા|
શુભાયા પારિવેન્દ્રસ્ય પત્ની રામસ્ય સમ્મતા||50||

યદિજીવતિ સા દેવી તારાધિપનિભાનના|
આગમિષ્યતિ સાઽવશ્ય મિમાં શિવજલાં નદીમ્||51||

એવં તુ મત્વા હનુમાન્ મહાત્મા
પ્રતીક્ષમાણો મનુજેન્દ્રસ્ય પત્નીમ્|
અવેક્ષમાણાશ્ચ દદર્શ સર્વમ્
સુપુષ્પિતે પર્ણઘને નિલીનઃ||52||

ઇત્યાર્ષે શ્રીમદ્રામાયણે આદિકાવ્યે વાલ્મીકીયે
ચતુર્વિંશત્ સહસ્રિકાયાં સંહિતાયામ્
શ્રીમત્સુન્દરકાણ્ડે ચતુર્દશસ્સર્ગઃ||

||ઓં તત્ સત્||


|| Om tat sat ||